متن خبر: ![tilapia2.gif]()
![tilapia1.gif]()
نشست تخصصی هماندیشی پیرامون چالشها و فرصتهای پرورش ماهی تیلاپیا توسط انجمن علمی- دانشجویی محیط‌زیست پژوهشکده علوم محیطی و با همکاری انجمن علمی- دانشجویی دانشکده زیستشناسی چهارشنبه 29 اردیبهشت ماه در سالن مرکز رشد و فناوری دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
در این نشست که با حضور جمعی از مسئولین سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان شیلات، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی، اساتید دانشگاههای مختلف کشور، دانشجویان و خبرنگاران برگزار شد، پس از سخنرانی دکتر هومان لیاقتی رئیس پژوهشکده علوم محیطی، سمانه سهرابی دبیر انجمن علمی- دانشجویی محیط‌زیست پژوهشکده علوم محیطی، در خصوص اهداف این نشست و سایر فعالیتهای انجمن سخنانی ایراد کرد.
در ادامه پس از پخش نماهنگی در خصوص دیدگاههای موافق و مخالف در رسانه‌ها در مورد پرورش ماهی، از سخنرانان اصلی دعوت شد تا هر یک به بیان نظرات و دیدگاههای خود در راستای موضوع مورد بحث در نشست بپردازند.
ادامه برنامه به صورت پرسش و پاسخ و گفتمان با بیان دیدگاههای مختلف از سوی حضار و سخنرانان در پی گرفته شد.
دکتر همایون حسینزاده نماینده موسسه تحقیقات علوم شیلاتی طی سخنانی ضمن دفاع از پرورش ماهی تیلاپیا؛ رشد سریع، مقاومت نسبت به استرسهای محیطی، تکنولوژی ساده برای پرورش و قابلیت تطبیق پرورش این ماهی با سیستمهای کشاورزی را از مزایای پرورش این ماهی دانست.
وی تصریح کرد: در موسسه تحقیقات علوم شیلاتی، بیشترین سرمایهگذاری در مورد پرورش ماهی تیلاپیا انجام شده و با مجوز سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان دامپزشکی، این گونه وارد شده و پرورش در سطح پایلوت انجام گرفته است.
مهندس امید صدیقی نماینده سازمان حفاظت محیط‌زیست، ماهی تیلاپیا را گونه مهاجم معرفی کرد و مستندات خود مبنی بر مهاجم بودن این گونه بر طبق گزارشات و تاییدات اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و وب سایت FishBase را ارائه کرد.
وی افزود: چنانچه این ماهی به دریاچههای پشت سدها راه پیدا کند، در صورت کم شدن آب مخزن سد و تلفات زیاد این ماهیان، آب شرب کشور با تهدید جدی مواجه خواهد شد.
صدیقی تاکید کرد: در صورت جایگزینی این ماهی با ماهیان بومی کشور، ارزش پایین اقتصادی این ماهی تاثیر منفی بر درآمد جوامع محلی و صیادان خواهد گذاشت؛ کما اینکه در حال حاضر با ورود ماهی تیلاپیا زیلی به تالاب شادگان، صیادان محلی به شدت گلهمند هستند.
نماینده سازمان حفاظت محیط‌زیست، به استفاده از گونههای بومی کشور مانند ماهیان خاویاری به جای گونههای غیربومی برای پرورش تاکید کرد و از مزایای آن سخن گفت.
در ادامه دکتر غلامرضا رفیعی عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران اظهار داشت: که تیلاپیا، ماهی است که مطابق دیدگاههای زیست محیطی، نه تنها میتواند در اکوسیستمهای آبی وجود داشته باشد، بلکه میتواند فشار آلودگی رودخانهها را کاهش دهد.
وی افزود: که باید بررسی شود آیا تیلاپیا باعث از بین رفتن بقیه گونههای آبزی شده است یا شرایط محیطی نامناسب سبب از بین رفتن آنها شده است.
دکتر اصغر عبدلی عضو هیات علمی پژوهشکده علوم محیطی ضمن هشدار به پیامدهای فاجعه بار ورود ماهی تیلاپیا به زیست بومهای آبی کشور، به تجربههای تلخ ورود سایر گونههای غیربومی مانند شانهدار دریای خزر و گیاه آبزی آزولا اشاره کرد.
وی تصریح کرد: ماهی تیلاپیا زیلی در کمتر از 3 سال تمام تالاب شادگان را به اشغال خود درآورده و سبب کاهش شدید گونههای ماهیان بومی شده است.
دکتر عبدلی با تاکید بر اینکه ماهی تیلاپیا روی کیفیت آب اثر منفی میگذارد، خاطر نشان کرد که وزارت نیرو نیز به همین دلیل صراحتا با ورود ماهی تیلاپیا به مخازن سدها مخالفت کرده است.
این عضو هیات علمی پژوهشکده علوم محیطی تیلاپیا را به عنوان یک آفت خواند که عواقب منفی اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی در پی دارد و انجام مطالعات ارزیابی ریسک ورود این گونه به زیستبومهای آبی کشور یک ضرورت است، در حالی که این ارزیابی تاکنون انجام نگرفته است.
بعد از ارائه نظرات سخنرانان اصلی نشست در زمینه چالشها و فرصتهای پرورش این گونه، جلسه با بخش چالشی پرسش و پاسخ بین حضار و چهار سخنران اصلی ادامه یافت و حضار با دیدگاههای مختلف به طرح پرسش‌های گوناگونی پیرامون این موضوع پرداختند که نمونه‌هایی از سوال‌های طرح شده در زیر آمده است:
1- آیا پرورش ماهی تیلاپیا در یزد با توجه به ارزش آب و برق مصرفی در این منطقه با توجه به اینکه در حال حاضر پروژه‌هایی برای انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی مطرح است، توجیه اقتصادی دارد؟
2- با توجه به علاقه مردم به مصرف این ماهی چرا سازمان محیط‌زیست اجازه پرورش آن را نمی دهد؟
3- چرا سازمان محیط‌زیست با پرورش این گونه که میتواند به صورت اصولی و با حفظ محیط زیست انجام گیرد مخالف است؟
4- با توجه به تجربههای قبلی از فرار گونههای غیربومی به محیط‌های طبیعی، براستی چگونه می‌توان از این عمل جلوگیری کرد و چه تضمینی برای آن وجود دارد؟
5- در صورت فرار این گونه و وارد شدن آن به اکوسیستمهای طبیعی، مسئول این امر چه نهادی است؟
6- چرا در راستای اجرای برنامه اقتصاد مقاومتی از گونههای ماهیان بومی مانند ماهیان خاویاری برای پرورش استفاده نمی‌شود؟
7- چرا گزارش ارزیابی محیط زیستی طرح پرورش تیلاپیا به جای یک مرکز و موسسه بی‌طرف محیط‌زیستی توسط موسسه تحقیقات علوم شیلاتی که مجری معرفی ماهی تیلاپیا است، انجام گرفته است؟
8- چرا علیرغم مخالفت صریح سازمان حفاظت محیط‌زیست با پرورش تیلاپیا همچنان سازمان شیلات اصرار بر پرورش این گونه دارد؟
9- چرا پاسخ سازمان حفاظت محیط‌زیست همیشه در این موارد منفی است؟
10- چرا علیرغم مخالفت سازمان محیط‌زیست، پرورش این ماهی در برخی نقاط به شکل غیرقانونی انجام می‌شود؟
11- چرا سازمان شیلات تجربههای گذشته در مورد گونههای مهاجم در کشور را نادیده می‌گیرد؟
12- آیا پرورش تیلاپیا به عنوان یک گونه مهاجم که آسیب‌های جدی به تنوع زیستی و جامعه صیادان محلی وارد خواهد کرد اخلاقی است؟
نمایندگان سازمان حفاظت محیط‌زیست و موسسه تحقیقات علوم شیلاتی و اساتید دانشگاه به سوالات مطرح شده با توجه به دیدگاههای خود پاسخ دادند و نشست با جمع‌بندی آنها خاتمه پیدا کرد.
برخی از مطالب منتشر شده پیرامون این هم اندیشی در لینک های زیر قابل مشاهده است:
گروه خبری: همایش ها
تاریخ ثبت خبر: 1395/03/05
ویژه: بلی
گروه منبع: پژوهشکده ها
منبع: پژوهشکده علوم محیطی
تعداد مشاهده: 52