چکیده:
اطلاعیه
متن خبر: ![رفسنجانی.jpg]()
حکیم سیاست ورز

حکیم سیاست ورز
برای من هم ، مثل بسیاری دیگر از نسل دومی های انقلاب ، نام انقلاب و جمهوری اسلامی با نام هاشمی رفسنجانی عجین شده است . از همان زمان که همگان، شاید برای اولین بار، با صدا و چهره ی هاشمی در سال های 57 و 58 در صحنه هایی چون معرفی نخست وزیر دولت موقت و تحلیل نتیجه ی همه پرسی جمهوری اسلامی آشنا شدند، تا در همه ی بزنگاه های دیگر طی این سی وهشت سال، در جنگ تحمیلی و خاتمه ی جنگ ، در جنگ خلیج فارس و مکاتبات با صدام، در قضیه ی مک فارلین ، در انتخابات و غیره ، همواره نام و چهره ی آن مرد به وضوح نمایان بود . گویا در هر معضل و مشکلی گوش ها به سخنان او ، به ویژه در قالب خطبه های نماز جمعه ، معطوف می شد که هم ابعاد مسئله ی مستحدثه برای آن ها روشن شود و هم با تحلیل های مستدل و امیدوار کننده ی او نشاط و همت مضاعفی برای ادامه ی راه پیدا کنند. صاحب اين قلم طي اين سال ها و در همه ي فراز و نشيب ها به شخصيت هاشمي و روحيه ي متعادلش علاقمند بوده است.ليکن چند نکته به طور خاص قابل اشاره مي باشد.اول اين که هاشمي، با شجاعت کم نظيري که داشت، کمتر اسير جو غالب مي شد، و علي رغم مشورت پذيري بالا، هر گاه به نظري مي رسيد که اجراي آن را، با توجه به آينده نگري شگرفي که از آن برخوردار بود ، به نفع کشور مي دانست، برآن پاي مي فشرد، و چندان به عکس العمل هاي بيروني توجه نمي کرد. پا فشاري برآغاز کارمتروي تهران در زماني که شعارهاي به ظاهر زيبا، مردم پسند و مستضعف گرايانه اي مثل اين که چنين پولي را بايد به جاي تهران در روستاهاي دور افتاده هزينه کرد، تنها از فرد شجاعي چون هاشمي بر مي آمد. احداث دانشگاه آزاد اسلامي – با همه ي کاستي هاي آن – از خروج هزاران جوان ايراني به قصد تحصيلات عاليه و به تبع آن از خروج ارز فراوان از کشور جلوگيري کرد. در همان دوران که سخن گفتن از اقتصاد مردمي و مقابله با دولتي کردن اقتصاد گناهي کبيره محسوب مي شد و حتي ثروت آفرينان و کار آفرينان با الفاظي چون زالو صفت مورد خطاب قرار مي گرفتند ، او از اين که در خطبه هاي نماز جمعه از وجود کارخانه داراني سخن گويد که حاضرند براي اهداف جنگ و انقلاب حتي کليد کارخانه خود را هم تقديم کنند ابايي نداشت. در همان زمان که بنا به دلايلي برخي از نمازگزاران،به تحريک افراطيون، در نماز جمعه اي که وي خطيب آن بود فريادهاي مرگ بر بازرگان سرمي دادند، وي از اين که آن ها را ازتکرار اين شعار باز دارد و اعلام کند که اين شعار را در حق مهندس بازرگان ناروا مي داند و از آن ها بخواهد که حداقل در نماز هايي که وي خطيب و امام آن است، از تکرار آن خودداري کنند هيچ ابايي نداشت ،هر چند که مي دانست در آن دوران موج ترورهاي کوري که منافقين و معاندين در کوچه و خيابان به راه انداخته بودند، تندروي سکه ي رايج است و اعتدال مي تواند وي را آماج حملات قرار داده و شايد حتي داغ حمايت از ليبرال ها را بر پيشاني وي حک کند. برای من هم، مثل بسیاری دیگر از نسل دومی های انقلاب، نام انقلاب و جمهوری اسلامی با نام هاشمی رفسنجانی عجین شده است . از همان زمان که همگان، شاید برای اولین بار، با صدا و چهره ی هاشمی در سال های 57 و 58 در صحنه هایی چون معرفی نخست وزیر دولت موقت و تحلیل نتیجه ی همه پرسی جمهوری اسلامی آشنا شدند، تا در همه ی بزنگاه های دیگر طی این سی وهشت سال، در جنگ تحمیلی و خاتمه ی جنگ ، در جنگ خلیج فارس و مکاتبات با صدام، در قضیه ی مک فارلین ، در انتخابات و غیره ، همواره نام و چهره ی آن مرد به وضوح نمایان بود . گویا در هر معضل و مشکلی گوش ها به سخنان او ، به ویژه در قالب خطبه های نماز جمعه ، معطوف می شد که هم ابعاد مسئله ی مستحدثه برای آن ها روشن شود و هم با تحلیل های مستدل و امیدوار کننده ی او نشاط و همت مضاعفی برای ادامه ی راه پیدا کنند.
صاحب اين قلم طي اين سال ها و در همه ي فراز و نشيب ها به شخصيت هاشمي و روحيه ي متعادلش علاقمند بوده است.ليکن چند نکته به طور خاص قابل اشاره مي باشد.اول اين که هاشمي، با شجاعت کم نظيري که داشت، کمتر اسير جو غالب مي شد، و علي رغم مشورت پذيري بالا، هر گاه به نظري مي رسيد که اجراي آن را، با توجه به آينده نگري شگرفي که از آن برخوردار بود ، به نفع کشور مي دانست، برآن پاي مي فشرد، و چندان به عکس العمل هاي بيروني توجه نمي کرد. پا فشاري برآغاز کارمتروي تهران در زماني که شعارهاي به ظاهر زيبا، مردم پسند و مستضعف گرايانه اي مثل اين که چنين پولي را بايد به جاي تهران در روستاهاي دور افتاده هزينه کرد، تنها از فرد شجاعي چون هاشمي بر مي آمد. احداث دانشگاه آزاد اسلامي – با همه ي کاستي هاي آن – از خروج هزاران جوان ايراني به قصد تحصيلات عاليه و به تبع آن از خروج ارز فراوان از کشور جلوگيري کرد. در همان دوران که سخن گفتن از اقتصاد مردمي و مقابله با دولتي کردن اقتصاد گناهي کبيره محسوب مي شد و حتي ثروت آفرينان و کار آفرينان با الفاظي چون زالو صفت مورد خطاب قرار مي گرفتند ، او از اين که در خطبه هاي نماز جمعه از وجود کارخانه داراني سخن گويد که حاضرند براي اهداف جنگ و انقلاب حتي کليد کارخانه خود را هم تقديم کنند ابايي نداشت. در همان زمان که بنا به دلايلي برخي از نمازگزاران،به تحريک افراطيون، در نماز جمعه اي که وي خطيب آن بود فريادهاي مرگ بر بازرگان سرمي دادند، وي از اين که آن ها را ازتکرار اين شعار باز دارد و اعلام کند که اين شعار را در حق مهندس بازرگان ناروا مي داند و از آن ها بخواهد که حداقل در نماز هايي که وي خطيب و امام آن است، از تکرار آن خودداري کنند هيچ ابايي نداشت ،هر چند که مي دانست در آن دوران موج ترورهاي کوري که منافقين و معاندين در کوچه و خيابان به راه انداخته بودند، تندروي سکه ي رايج است و اعتدال مي تواند وي را آماج حملات قرار داده و شايدحتي داغ حمايت از ليبرال ها را بر پيشاني وي حک کند.
دومين ويژگي هاشمي قدرت وي در تجزيه و تحليل مطالبي بود که به وي ارائه مي شد .اين حقير، که شايد يکي از آخرين ابلاغ ها را از او در آبان ماه 1393 به عنوان معاون پژوهش هاي حقوقي مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام دريافت کرده بودم ، در چند جلسه که به همراه جناب آقاي دکتر ولايتي ، رياست محترم مرکز ، و ساير معاونين به حضور آيت الله هاشمي رسيديم ، مشاهده مي کردم که وي، در پاسخ به گزارش هاي ارائه شده از سوي هر يک از معاونان، همواره مطالبي براي عرضه کردن داشت وبه خوبي درباره ي مطالب مطروحه بحث و گاه حتي محاجه مي کرد، و اين براي فردي درسن و سال او نشانه ي ذهني آماده و معلوماتي وسيع و گسترده بود.
در همان جلسات و جلسات ديگري که گاه براي مباحثه در مطالب علمي در حضور وي تشکيل مي شد، به هنرخوب گوش دادن به سخنان ديگران و تواضع در برخوردها به عنوان ويژگي ديگر وي پي بردم.البته به اين همه بايد صفاتي چون صبوري ، عاطفه و مهرباني در حد بالا، و قدرت فراموش کردن بدي هايي که ديگران در حق وي روا مي داشتند، که البته خودناشي از خدا ترسي ،تسلط بر نفس و دارا بودن سينه اي گشاده بود، را افزود. جاي آن است که اين همه ويژگي آن بزرگ مرد پس از درگذشت او به محوري براي وحدت در جامعه و پرهيز از اختلاف و تنش تبديل گردد و همه دست دعا به درگاه ذات اقدس ربوبي بلند کنيم که :
اللهم ان کان محسنا فزد في احسانه و ان کان مسيئا فتجاوز عنه |
دکتر حسین میر محمد صادقی
معاون حقوقی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام
و رئیس کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی
گروه خبری: اطلاعیه و گزارش ها
تاریخ ثبت خبر: 1395/10/26
کلیدواژه: 1
ویژه: بلی
گروه منبع: واحد ها
تعداد مشاهده: 31