متن خبر: ![bagherian.jpg]()
پاسکال: قلب دلایل خودش را دارد، دلایلی که منطق نمیتواند بفهمد.
دکتر فاطمه باقریان
مدیر گروه روانشناسی به کار بسته دانشگاه شهید بهشتی

پاسکال: قلب دلایل خودش را دارد، دلایلی که منطق نمیتواند بفهمد.
یکی از موضوعات جالب که اخیرا در مباحث فلسفه مطرح شده و در حوزه روانشناسی نیز علاقمندی پژوهشگران این حوزه را برانگیخته است، ارتباط بین فهمیدن، به معنی ((understanding، با حوزه معنویات است. روانشناسان بخصوص حوزه شناخت اجتماعی اذعان دارند که مطالعه فهمیدن یکی از چالشهای این حوزه علمی است. احتمالا علت آن این است که فهمیدن کاملا مرتبط با شناخت نیست، اگرچه بدون شک از مولفههای فهمیدن است چرا که مرتبط با مباحث حقایق، باورها،ادراکات و توضیح و تبیینهاست. اما هرگاه ما ادعا یا اعلام فهمیدن میکنیم، اعلام شناخت محض نمیکنیم بلکه اعلام هیجان هم میکنیم. این بعد هیجانی ارزش بررسی و مطالعه دارد تا بدانیم چه عملکردی دارد.
به طور کلی، فهمیدن دو مولفه شناختی و هیجانی را دارد اما تحقیقات در مورد بعد هیجانی فهمیدن خیلی کم انجام شده است. البته تشخیص اهمیت عواطف و هیجان در فهمیدن در فلسفه و علوم شناختی در حال رشد است (Elgin, 2007; Minsky, 2006; Thagard, 2006). مطالعات زیستشناسی تکاملی نیز شواهد قوی در مورد تاثیر متقابل عواطف و منطق ارایه میدهند. با اینحال هیچیک از این حوزهها هنوز دقیقا مشخص نکرده چگونه عواطف و فهمیدن با هم تعامل دارند. حتی هنوز هم دقیقا نمیدانیم چگونه این تعاملات با معنویت ارتباط دارند. رسیدن به پاسخ در این زمینه شاید به چند دهه پژوهش نیاز دارد.
اما از دیدگاه روانشناسی این طرح بحث میتواند الهامبخش برخی ایدهپردازیها و پیگیریهای پژوهشی در مورد کاربرد ارتباط بین هیجان/عواطف و فهمیدن شود. میتوان بحث را با درنظرگرفتن ابعاد مخالف فهمیدن شروع کرد. نقطه مقابل فهمیدن ابهام و سردرگمی است،موقعیت ذهنی که توانایی پیشبینی و کنترل پیامدهای عملکرد را محدود میکند و این میتواند منجر به افزایش خطاهای عملکردی و یا تصمیمگیری شود. بنابراین، هرگونه کاهش در خطاها میتواند پاداش هیجانی/عاطفی داشته باشد. بنظر میاید این چیزی است که در فرایند فهمیدن رخ میدهد. عواطف مرتبط با فهمیدن همان هیجانات و حالت خوشایندی است که به دنبال حل معماها و کشف رمزها و نادانستهها تجربه میکنیم. بنابراین، فهمیدن ما را از تنشهای سردرگمی رها میکند و به ما احساس آرامش میدهد. اگر این تاثیر خوشایند فهمیدن را در فرایند یادگیری بررسی کنیم، آیا میتوان راهکارها یا کاربردهایی را یافت که فهم برخی موضوعات درسی را که به عنوان درسهای سخت و مشکل معروف هستند، بخصوص در شروع سنین یادگیری از طریق روشهایی فهم این دروس را تسهیل کرد و در نتیجه هیجان خوشایند حاصل از فهمیدن علاقمندی به این موضوعات ایجاد شود و نه تنها موجب کاهش تنشهای دانشآموزان از مشکل بودن این دروس (ابهام و سردرگمی) شد بلکه علاقه و پیشرفت در این حوزه ها را هم افزایش داد؟
گروه خبری: خبر روز
تاریخ ثبت خبر: 1396/06/29
ویژه: بلی
منبع: روابط عمومي
تعداد مشاهده: 69